Մղձավանջը հաճախադեպ պարասոմնիա է, որն ի հայտ է գալիս առավելապես արագ քնի փուլում և բնորոշ է բոլոր տարիքային խմբերին: Կրկնվող մղձավանջները, որոնք նաև կոչվում են «մղձավանջների հիվանդություն», համարվում են կլինիկական միավոր և զգալի տառապանքների աղբյուր: Դիսֆորիկ երազների կամ երազների դրվագների տեսքով ի հայտ եկող պարասոմնիաները հարկավոր է տարբերել մղձավանջներից, տարբերվում է նաև բուժումը: Դրանք հիմնականում գիշերային վախեր են, քնի հետ կապված զգայապատրանքներ և վարքի խանգարում արագ քնի ընթացքում: Մղձավանջները կարող են լինել իդիոպաթիկ կամ այլ հիվանդության ուղեկցող, սովորաբար հանդիպում են սթրեսի կամ տրավմայի համատեքստում, նաև տագնապի բարձր մակարդակ ունեցող մարդկանց շրջանում: Կլինիկական գնահատումը նախ որոնում է հոգեկան խանգարումներ, սակայն նաև մղձավանջների ի հայտ գալուն նպաստող՝ քնի այլ խանգարում (նարկոլեպսիա, քնի օբստրուկտիվ ապնոեի համախտանիշ), որն ունի բուժածին կամ թունավոր ծագում: Հազվադեպ պատասխանատու է գիշերային էպիլեպսիան: Կրկնվող մղձավանջներն առաջին հերթին բուժվում են հոգեթերապիայի կիրառմամբ: Ներկայումս խորհուրդ է տրվում մտապատկերումների կրկնության (ՄՊԿ) մեթոդը, որն արդյունավետ է և՛ իդիոպաթիկ, և՛ հետտրավմատիկ սթրեսային խանգարումների հետ կապված մղձավանջների ժամանակ:
Le cauchemar est une parasomnie fréquente qui s’exprime principalement durant le sommeil paradoxal et se manifeste à tous les âges de la vie. Les cauchemars récurrents, appelés aussi «maladie des cauchemars», sont considérés comme une entité clinique et sont source d’une souffrance significative. D’autres parasomnies, présentant des rêves ou fragments de rêves dysphoriques, doivent être distinguées des cauchemars, et leur prise en charge est différente: ce sont principalement la terreur nocturne, les hallucinations liées au sommeil et le trouble comportemental en sommeil paradoxal. Les cauchemars peuvent être idiopathiques ou comorbides; ils sont plus fréquents dans un contexte de stress ou de traumatisme et chez les personnes dont le niveau d’anxiété est élevé. Le bilan clinique recherche en premier lieu une psychopathologie mais aussi un autre trouble du sommeil pouvant favoriser la survenue de cauchemars (narcolepsie, syndrome d’apnées obstructives du sommeil) et une origine iatrogène ou toxique; rarement une épilepsie nocturne est en cause. Le traitement des cauchemars récurrents est avant tout psychothérapeutique, et la méthode par répétition d’imagerie mentale (RIM) est actuellement recommandée pour son efficacité, tant pour les cauchemars idiopathiques que pour les cauchemars liés à un trouble de stress post-traumatique.
Nightmares are a common parasomnia that occurs mainly during REM sleep (paradoxical sleep) and at all ages. Recurrent nightmares, also known as nightmare disorder, are considered a clinical entity and cause significant suffering. Other parasomnias presenting dysphoric dreams or fragments of dreams are to be distinguished from nightmares and their management is different: they are mainly night terror, hallucinations related to sleep and REM sleep behavior disorder. Nightmares can be idiopathic or comorbid; they are more common in the context of stress or trauma and in people with high levels of anxiety. The clinical assessment primarily looks for psychopathology, but also for another sleep disorder that can promote the onset of nightmares (narcolepsy, obstructive sleep apnea syndrome) and an iatrogenic or toxic origin; rarely nocturnal epilepsy is involved. The treatment of recurrent nightmares is primarily psychotherapeutic, and the imagery rehearsal therapy (IRT) is recommended for its effectiveness for both idiopathic nightmares and those related to post-traumatic stress disorder.
